ช่วงบ่ายอาจารย์ปิยภรณ์ มัณฑะจิตร (พี่เปา) เชิญคุณครูสารภี สายหอม ครูวิทยาศาสตร์ โรงเรียนสำโรงทาบวิทยาคม จ.สุรินทร์ ซึ่งท่านบอกว่าเป็นครูที่ "เล่าเรื่องได้ชัดที่สุด" ออกมาเล่าถึงการออกแบบรูปแบบการจัดกา
รูปอบบการสอนของคุณครูสารภีแบ่งได้เป็น ๔ ขั้นตอน ดังผังด้านลาง ได้แก่
๑. ขั้นสร้างบรรยากาศการเรียนรู้
๒. ขั้นสร้างสถานการณ์ให้เรียนรู้สู่เป้าหมายอย่างสนุก
๓. ขั้นจัดการความรู้และแลกเปลี่ยนเรียนรู้ในกลุ่ม
๔. ขั้นถอดบทเรียนกระบวนการเรียนรู้
ครูสารภีบอกว่า จากประสบการณ์การสอนกว่า ๓๐ ปี วิธีนี้ได้ผลดีมาก ขณะที่ผมฟังและจับรูปแบบฯ ผมรู้สึกได้ชัดว่า จุดเด่นที่สุดของครูสารภีคือ การแทรก ปศพพ. แบบ "ไร้รูปแบบ" จึงยากยิ่งที่จะสังเคราะห์ออกเป็นรูปแบบที่ครอบคลุม "กระบวนการ" ของท่านได้ทั้งหมด หากเปรียบกับรูปแบบการสอนโดยทั่วไปที่มี 3 ขั้นตอน คือ ขั้นนำสู่บทเรียน ขั้นสอน และขั้นสรุป เป็นเหมือน "วงเรียน" วิธีการของครูสารภีจะมี "วงเรียนเล็กในวงเรียนใหญ่" คือ ในขั้นนำสู่บทเรียน จะมีขั้นนำฯ ขั้นสอน และขั้นสรุปฯ ซ้อนอยู่เสมอ
อย่างไรก็ตาม ผมสรุปสิ่งที่ฟังได้ดังรูปด้านล่าง และเทปบันทึกเสียงตอนท่านเล่าเรื่องการสอนของท่านอีกครั้งต่อหน้า รศ.ดร.ทิศนา แขมมณี ในวันถัดมา
หลังจากฟังเรื่องเล่าจบ ผมจับได้ว่าลักษณะสำคัญที่เป็นปัจจัยให้ชั้นเรียนนี้สำเร็จคือ
๑. เด็กเป็นศูนย์กลาง ครูให้ ความสำคัญกับการเรียนรู้ด้วยตนเองของนักเรียน ที่นักการศึกษาเรียกว่า ให้นักเรียนสร้างองค์ความรู้ด้วยตนเอง โดยครูเน้นการตั้งคำถาม สร้างสถานการณ์ ที่เอื้อต่อการเรียนรู้นั้นๆ
๒. เน้นเรียนให้สนุก สุขที่ได้เรียน ครู ให้ความสนใจกับการสร้างบรรยากาศหรือสถานการณ์ ที่นักเรียนจะได้เรียนรู้อย่างสนุกสนาน ทั้งแบบเรียนเดี่ยวด้วยตนเอง และเรียนแบบกลุ่ม ซึ่งแน่นอนว่าเด็กสนุกเพราะได้คิดและได้ลงมือทำเอง เน้นการเรียนรู้จากการปฏิบัติ
๓. เรียนรู้แบบจัดการความรู้ การ นำกระบวนการจัดการความรู้ (แม้ว่าท่านจะไม่ได้ใช้คำนี้) เช่น การร่วมกันตั้งเป้าหมายที่ชัดเจนร่วมกันก่อนเรียน การแลกเปลี่ยนเรียนรู้ การถอดบทเรียน การสะท้อนบทเรียน ฯลฯ มาใช้ในกระบวนการเรียนการสอน
๔. เรียนรู้วิธีการเรียนรู้ การจัดให้มีขั้นตอนการสะท้อนตนเองเพื่อ "เรียนรู้วิธีการเรียนรู้ของตนเอง" หรือ "เรียนรู้กระบวนการเรียนรู้" ประการนี้แสดงชัดว่าครูสารภีเป็นครูยุคใหม่ที่ให้ความสำคัญถึงขั้น meta-cognetive
๕. สรุปชัดเจนและเชื่อมโยงชีวิตจริง ขั้น ต้นครูสารภีจะชี้ให้เห็นคุณค่า ความหมาย และความสำคัญของสิ่งที่กำลังพูดถึง และสรุปองค์ความรู้ร่วมนั้นอย่างชัดเจน ถึงขั้นนำไปใช้ได้ในชีวิตจริง
สิ่งที่สำคัญคือคำถามว่า คือ เราแทรก ปศพพ. ให้นักเรียนตอนไหน? .....
สิ่งที่สำคัญที่สุดคือคำตอบของท่านผู้อ่านครับ
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น